Sunday 19 August 2012

J.H.S.S. I TE BER TAWP LO VE:



                                   Pix : Faculty members (2009-10)
 
(Thuhma : Jampui Higher Secondary School, Behliangchhip hi phai ram ropuia sikul tha pui pui hnawl a ka lo luh ve ngat tawh na a ni a, Jampui Mizote rohlu a nih vang hrim hrim pawh hian chawimawi a phu hlein ka hria. He articles hi he sikul ka chhuahsan kuma ka ziah a ni e.)

                           Thil Engkim hian thatna lai (merits) leh thalohna lai (demerits) an nei theuhva ; chhimbal leh sar zam te van boruak a an in zam chhawk thin ang hian thatna leh thatlohna te pawh hi kawng peng thuam tamtak ah hian an in sut pel nuk nuk thin. Chilthli far duah duah a vawiin a kan fak te pawh hi ‘second’ khat lek a thil thleng avangin a tuk maiah chil lem dawk dawk in kan sawichhe leh fo thin.Hei hian chhan pakhat a nei a, chu chu – famkimlohna khawvela famkimlo thilsiam awm kan nih vang a ni.

                           Khawvel hmasawnna chuan min hruai mai ni lovin kan pawnto pui tawh a ni ber a. Changkanna te leh thiamna, insumdawn tawnna te chuan khawvel mipui te chu thingtlang khaw khat a cheng ang main khua leh tui khatah min fun khawm a, rual awhna leh rual elna thlarau  te chuan nu leh pa tam tak lu a dawm kun tir lain Ram leh Hnam hmasawnna thlen tu a ni zel bawk a. Lui hnara tui nu in lui mawnga tuikhur tui a ti ngap ngai lo angin, sa talh in a cheng za ‘note’ huma zingtin deuh thaw kal fo thin kha tu leh fate zirna avanga laina hnai dawra ‘alu’ leh ‘dal’ “thla tharah aw,” tia a puk a ba a la ta tam tak an awm phah a. Heng mite hi hmalama tuifim en a tuini chawi tute an ni.

A ropui a, a hlu e. Mahse, thil pakhat erawh fim taka kan ngaihtuah a tha hle in ka hria. ‘Jampui Higher Secondary School’ hi Rengram Zofaten a rohlu kan neih pakhat te zinga mi ti ila kan sawi sual tamin ka ring lo. Phu loh malsawmna kan dawn he kan sikul hi kan tana a hlutna leh a tangkaina hi kan thlir thim a pawimawh hle in ka hria. ‘Madhyamik’ exam result a chhuah a pianga thingrem ril ber hai ziah ngai thin kha, Sorkar khawngaihna kan dawn tak avangin nu leh pa tam tak harstna in pam tawn thin kha a rawn chhawk ta a. Chhungkhat lainate sum leh pai puk a, vawk kuang tung meuhva fate zirna atana in phawrh fai thin kha cheng tlemte chauh sengin keimahni tlangdung ngeiah, rilru dam takin zirna sang zawk bei turin ruahmanna min siam thiam tir ta a ni.

                          Tu emaw sawi dan takah , Sap tawng hi ‘education’-ah kan ngai vek tawh ni hian a lang. Kan tawnhriat (experience) tehi ‘education’ min petu chu anni a, tawng hi chu ‘education’ than len tirtu, inbiak pawhna (communocation) mai a ni. Mahse, tunlai khawvel vir chak tawh takah erawh hi chuan ‘English’ tawng thiam lo chuan a pawr vak chi tawh loh khawp in a lang. Dulkiar lo dulkiara min siam thei tu kha a ni ve tlat a lawm. 

                        “Saw mi tlangah te sawn ka di tuan ve tak ang maw?” tih ang deuhvin Mizo tehi chu hmuh phak te aia hmuh loh te rin mai ching kan ni a. Ralkhata eng de ve ve tehi kan neih lai aia hmuh en bik riau tehi kan hrat pek a. Kan tlang dung maia awm he ‘J.H.S.S’ sikul pawh hi tlang danga Zirna In aiin kan hmu hniam fo thin reng a ni. Delhi phaizawl chu sawiloh kan Tripura khawpui a zirna In te nena khaikhin tlak pawh ni lo khawpin te in nep mahse, a hlawhtlinna hmuh te chu ho te,hmuh tham loh mah nise, “I duai chuang lo ve,” kati tlat duh a ni, kei chu! Sum leh paia buaina nei lo te tan chuan hmun pui lam leh a hming lam nuam deuh pan te chu a tha e, mahse thei leh thei lova phak miah loh ban hram hram ai chuan ‘Rengzo Zirna Run lum’ hi I bel zawk ang u. 
                    
                        Zahpuiawm loh tak sikul ‘building’ leh ‘compound’ nuam tak, Zirtirtu mithiam pui pui te leh englai pawha min thlawp a tanpui kan ngaih huna min tanpui theitu tur ‘Zo Society’ te'n min hual vel bawk a. Nun kawng dika min hruai theitu Kohhran dan leh Pathian thu nung te chuan nitin min hrual thin bawk a, chhungte rilru tihrehawm tu nih aiin puih an ngaihna huna chem hum chhawk reng theiin an bulah kan ding bawk a. “ka bawihi kha a mu lum tak ang chu maw?” tih aiah khan puan lum takin zantin an khuh thei zawk a. Nu leh pa tamtak tan chuan damna ava ni chiang tak em! 

                       Mahse, hei hi zawng mi rilru hniam, mi dawihzep ho ngaihtuhna awm vel lek a ni, tiin a hnial theih tho mai. Mahse, kan lehkhabu tehi kan mamawh tawk thiamna min pe thei tura Sorkarin an duan a ni a, heng finna leh thiamna thu te hriatchhuaha vawn reng hi ‘General education’ in a tum chu a ni. Heng min hrilhfiaha, min zawnpui tur hian a ni zirtirtu tehi Sorkar hian min pek ni. Nal taka mahni tawng ni maih lo sawi par par thei tehi ‘Mithiam’ an ni lova, ‘Mithiam’ diktak te chu finna leh thiamna nal taka chham chhuak thei tute zawk hi anni. Heng finna leh thiamna min hrilhfiahsak tur hian kan zirtirtute hi an rinawm tawkin an hmantlak hle a ni. Zirlai tena mahni tawng ngeia chiang taka hrilhfiahna an dawn hian an zirlaiah phurna thar a siamsak thin a, chakna thar a pe thin a, hei ngei hi ani Zirna in a tum chu. Kan zirlaia tuina leh thathawh chakna kan neihna hi hlawhtlinna kailawn hmasa ber chu a ni. 
                     
                      Mahse, engvang nge ni a kan sikul hian fak a hlawh loh fo thin le? A enkawltute mawhphurh nge ni a, a cheng a zawk tehi? tih erawh chu zawhna kan hmelhriat than tak a ni. Hei hi chuan chhan hrang hrang a nei awm e. Amaherawhchu, chung harsatna chi hrang hrang te siam tha a rem fel leh tur chuan – in awpna mumal tak (discipline), dan khoh tak leh mumal tak neih hi a pawimawh hle in ka hria. Hei hi tunlaia zirna in tha an tehna tehfung pawimawh ber pawh ani reng a ni. “Heihi ka ta a ni a, A mawina chu Ka mawina a ni a, Ka mawina chu A mawina a ni,” tih rilru kan put vek loh chuan he hlawhtlinna kailawn hi zawh tluan a harsa ngei ang. Tin, kan zirtirtute thiamna leh finna kan hman thiam hi a pawimawh hle in ka hria. Thiamna tehi mawi tak a parchhuak tur chuan a parfung hi a pawimawh em em a, a rimtuina diktak lan chhuah tir thei tur chuan a duh leh mamawh tak pe thei tur, huan enkawltu tha a mamawh hle a ni. Chutiang bawkin zirlai naupangte fa anga sikulin a en chiah hian a ni, zirlai naupang ten tha thawh an chak thin ni.

                     Luipui chak tak leh ri ring tak te pawh hi an hnar tihpin a a awm chuan zawi muangin an kangchat mai thin a, mahse lui hnar chak lo tak pawh hi rinawm taka nitin chawl miah lova a luan chuan lui lian zawk finin a kangchat ngai lo a ni. Pu Gandhi a chuan, thil ropui tak titur chuan thil te reuh te atanga kan tan a ngai a ni, a ti thin. Fak leh selna kara kan thil tha tih te hi leng vel thin an nih avang hian beng tih ngawn a hun pawh a ‘bengngawng’ anga awm a, mit tih del a hun pawh a ‘mitdel’ anga kan awm thiam hi hlawhtlinna khawpuia leng tur chuan kan tih a tul a ni.


“ J.H.S.S zam lovin luang zella, I vawhna chuan luikawr ruam lum tak te chu chiah dai sela, Turnipui hrang thin mahse Zingdaifim chuan a nghak reng che a, kang ngailo Luipui I fin thlengin rinawm takin luang zel ang che.”



Dustin-Lalkulhpuia
Behliangchhip,2010

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
Technorati Digg This Stumble Stumble Facebook Twitter
YOUR ADSENSE CODE GOES HERE

3 comments:

Unknown on 19 August 2012 at 23:36 said...

Dustin Lalkulhpuia thu ziak a ngaihnawm hle mai... Han ziak zel teh khai....

Unknown on 20 August 2012 at 04:40 said...

@Maj. Chawnga, ka lawm e...

Doanh Doanh on 25 March 2020 at 01:11 said...



đặt vé eva airline
may bay eva di my
hãng máy bay korean air
vé máy bay đi mỹ mùa nào rẻ nhất
Vé máy bay đi canada
Nhung Chuyen Di Cuoc Doi
Du Lich Tu Tuc
Tri Thức Du Lịch





Post a Comment

 

About Me

Recent Posts

Recent Comments

| Zampuitlang © 2009. All Rights Reserved | Template Style by My Blogger Tricks .com | Design by REMA RALTE | Back To Top |